رشته مدیریت از صفر تا صد؛ معرفی گرایشها، تواناییها و بازار کار
همانگونه که از عنوان «رشته مدیریت» برمیآید، این رشته به مجموعهای از فعالیتها شامل برنامهریزی، سازماندهی، هدایت، رهبری و نظارت بر تلاشهای افراد در یک سازمان میپردازد. مدیریت از جمله رشتههای شناور محسوب میشود که داوطلبان هر سه گروه آزمایشی علوم تجربی، ریاضی و انسانی میتوانند در آن ادامه تحصیل دهند.در حال حاضر، این رشته شاهد پیشرفتهای چشمگیری بوده است و در بسیاری از کشورها، سازمانها و کسبوکارها برای ارتقای عملکرد خود و دستیابی به بهرهوری بیشتر، بهدنبال بهرهگیری از مدیرانی توانمند، متخصص و کارآمد هستند.
تواناییهای لازم برای ورود به رشته مدیریت
برای موفقیت در رشته مدیریت، برخورداری از مهارتهایی مانند قدرت رهبری، اعتماد به نفس، توان تحلیل، بیان قوی و توانایی برقراری ارتباط مؤثر ضروری است. این ویژگیها در تمامی گرایشهای مدیریت اهمیت بالایی دارند.دانشجویان گرایشهای بازرگانی و صنعتی باید به مسائل اقتصادی و تجاری علاقهمند بوده و در دروسی مانند ریاضی، آمار، زبان انگلیسی و ادبیات فارسی تسلط کافی داشته باشند.در گرایش مدیریت جهانگردی، علاقه به تاریخ، فرهنگ و جغرافیا به همراه مهارتهای ارتباطی قوی و تسلط بر زبانهایی چون انگلیسی، فرانسوی یا عربی از الزامات ورود به این حوزه است.
گرایشهای رشته مدیریت
رشته مدیریت، به دلیل کاربرد گسترده و نقش کلیدی آن در هدایت و ساماندهی انواع سازمانها، دارای گرایشهای متنوعی است. در مقایسه با بسیاری از رشتههای دانشگاهی دیگر، محتوای درسی گرایشهای مختلف مدیریت شباهت زیادی با یکدیگر دارد؛ بهطوریکه حدود ۷۰ درصد از دروس این رشته در تمامی گرایشها مشترک هستند. این موضوع به آن دلیل است که اصول و مبانی مدیریت، در اغلب سازمانها و نهادها یکسان بوده و تنها تفاوت آنها در نوع وظایف، فعالیتها و ساختار سازمانی است.
در ادامه، به معرفی و شرح مختصر گرایشهای مختلف رشته مدیریت میپردازیم:
مدیریت مالی
گرایش مدیریت مالی یکی از مهمترین زیرشاخههای رشته مدیریت به شمار میرود که تمرکز آن بر تصمیمگیریهای مالی، سرمایهگذاری و مدیریت منابع مالی سازمانهاست. فارغالتحصیلان این رشته توانایی لازم برای فعالیت در سمتهایی نظیر مدیریت مالی، معاونت امور مالی، حسابرسی و مشاوره سرمایهگذاری در شرکتهای خصوصی و دولتی را دارا هستند.از آنجا که تأمین و تخصیص منابع مالی از اساسیترین نیازهای هر سازمان محسوب میشود، وجود مدیرانی توانمند در برنامهریزی، هدایت و کنترل جریانهای مالی امری حیاتی است. مدیریت صحیح سرمایهها و منابع مالی میتواند نقش تعیینکنندهای در موفقیت یا شکست یک کسبوکار ایفا کند.هدف اصلی از ارائه این گرایش، تربیت متخصصانی است که بتوانند در حوزههایی همچون بانکداری، بازار سرمایه، بورس، شرکتهای سرمایهگذاری و سایر نهادهای مالی، به صورت حرفهای و مؤثر فعالیت کنند.
دروس گرایش مدیریت مالی
دروس تخصصی این گرایش شامل روش تحقیق، بازارهای پولی و مالی، اقتصاد مدیریت، بررسی موارد خاص، مدیریت سرمایهگذاری پیشرفته (۱ و ۲)، ریاضیات مالی، تجزیه و تحلیل صورتهای مالی، سازمانهای پولی و مالی، سمینار در مدیریت مالی، مدیریت مالی پیشرفته و تحقیق در عملیات است.
مدیریت بازرگانی
مدیریت بازرگانی یکی از گرایشهای قدیمی و کاربردی رشته مدیریت است که فارغالتحصیلان آن توانایی فعالیت در حوزههای بازاریابی، فروش، کارآفرینی و مدیریت سازمانها را دارند. این رشته نیازمند افرادی خلاق و تحلیلگر است که بتوانند با ارائه راهکارهای نوین در عرصه عرضه و توزیع، نقش مؤثری در توسعه کسبوکارها ایفا کنند.در مقطع کارشناسی ارشد، این گرایش شامل زیرشاخههایی مانند مدیریت استراتژیک، بازرگانی داخلی و کارآفرینی، بازرگانی بینالمللی و تجارت الکترونیکی است.فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در واحدهای بازرگانی، صنعتی و دولتی بهعنوان مدیر اجرایی یا مشاور مدیریت فعالیت کرده و نقش مؤثری در رشد سازمان ایفا کنند.
دروس گرایش مدیریت بازرگانی
دروس تخصصی این گرایش شامل بازرگانی بینالملل، بازاریابی بینالملل، پول و ارز و بانکداری، سیاست پولی و مالی، سیستمهای خرید و انبارداری، توزیع، حقوق بازرگانی بینالملل، تحقیقات بازاریابی، روابط صنعتی، سمینار در مسائل مالی و بازاریابی، بهرهوری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان، مدیریت استراتژیک، حسابرسی، مدیریت تولید، مدیریت مالی، توسعه اقتصادی و برنامهریزی، روانشناسی کار، حسابداری صنعتی، بازاریابی و مدیریت بازار، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم و سازمانهای پولی و مالی بینالمللی است.
مدیریت دولتی
گرایش مدیریت دولتی در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه میشود و هدف آن تربیت نیروهایی متخصص برای انجام وظایف اداری و اجرایی در سازمانهای دولتی و خصوصی است. از جمله مسئولیتهای فارغالتحصیلان این رشته میتوان به تقسیم وظایف کارکنان، استخدام، برنامهریزی و نظارت بر اجرای امور محوله اشاره کرد.فارغالتحصیلان مدیریت دولتی میتوانند در سمتهایی همچون کارشناس اداری، تحول اداری، برنامهریزی پرسنلی، امور کارکنان، تشکیلات و روشها، ارزیابی عملکرد، مدیریت میانی و سرپرستی واحدهای اداری در وزارتخانهها، سازمانهای دولتی و شهرداریها فعالیت نمایند.
دروس گرایش مدیریت دولتی
دروس تخصصی این گرایش شامل راهبرد مدیریت منابع انسانی، مهارتهای آموزشی، آموزش و توسعه منابع انسانی، برنامهریزی منابع انسانی در بخش دولتی، مدیریت حقوق و دستمزد، سازماندهی و طراحی سازمان، بازمهندسی تشکیلات دولتی، بودجه در سازمانهای دولتی و مالیه عمومی است.
مدیریت صنعتی
گرایش مدیریت صنعتی به دانشجویان میآموزد چگونه با برنامهریزی و مدیریت واحدهای صنعتی و تولیدی، بازدهی را افزایش دهند. این رشته شامل سه بعد فنی و تکنیکی، مالی و رفتاری-اجتماعی است که در دانشگاههای کشور عمدتاً بر ابعاد مالی و اجتماعی تمرکز میشود. نبود مدیر صنعتی متخصص، یکی از دلایل شکست بسیاری از واحدهای صنعتی است.فارغالتحصیلان مدیریت صنعتی میتوانند در حوزههای مدیریت و برنامهریزی تولید، کنترل کیفیت، حفاظت فنی، نگهداری و تعمیرات، امور مالی و بانکداری فعالیت کنند.
دروس گرایش مدیریت صنعتی
دروس تخصصی این گرایش شامل مدیریت کارخانه، حفاظت صنعتی، بررسی اقتصادی طرحهای صنعتی، روابط صنعتی، فنون تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم، بازاریابی بینالمللی، بهرهوری و تحلیل آن در سازمان، پروژه، تحقیق در عملیات، کنترل پروژه، طرحریزی و نگهداری تعمیرات، کارسنجی و روشسنجی میباشد.
مدیریت کارآفرینی
مدیریت کارآفرینی یکی از گرایشهای نوین رشته مدیریت است که به ایجاد، تأسیس و اداره واحدهای کسبوکار کوچک میپردازد. هدف این رشته تربیت کارآفرینان توانمند برای راهاندازی و مدیریت کسبوکارهای کوچک، ارائه مشاوره تخصصی به آنان و آموزش مهارتهای کارآفرینی در مؤسسات مرتبط است.این گرایش به ویژه برای افرادی با روحیه کارآفرینی و تمایل به خوداشتغالی توصیه میشود.
دروس گرایش مدیریت کارآفرینی
دروس تخصصی این گرایش شامل تئوری کارآفرینی، کارآفرینی در بستر فناوری اطلاعات، ایجاد کسبوکار تخصصی، مدیریت استراتژیک کارآفرینی، تشخیص فرصتهای کارآفرینی، مدیریت کسبوکارهای کوچک و تشخیص فرصتهای آفرینی میباشد.
مدیریت جهانگردی
مدیریت جهانگردی یک رشته میانرشتهای است که امروزه شامل گرایشهای مختلفی از جمله مردمشناسی جهانگردی، جامعهشناسی جهانگردی، حقوق جهانگردی و مهمتر از همه مدیریت جهانگردی میباشد. این گرایش دانشجویان را برای برعهدهگیری و اجرای فعالیتهای مرتبط با برنامهریزی و مدیریت امور جهانگردی آماده میکند.
دروس گرایش مدیریت جهانگردی
دروس تخصصی این گرایش شامل رفتار سازمانی، شناخت روحیات ملل، نقشهخوانی و آشنایی با نقشه، جغرافیای جهانگردی عمومی، شناخت صنعت جهانگردی، مبانی مردمشناسی، باستانشناسی، آشنایی با موزههای ایرانی، برنامهریزی توسعه جهانگردی، فرهنگ عامه، امور مسافرت و صدور بلیط میباشد.
مدیریت فناوری اطلاعات
مدیریت فناوری اطلاعات (IT) شاخهای میانرشتهای میان مدیریت و مهندسی کامپیوتر است که فارغالتحصیلان آن با تسلط بر مباحث مدیریتی، منابع انسانی و مفاهیم تخصصی فناوری اطلاعات، توانایی هدایت واحدهای نرمافزاری سازمانها و مؤسسات را خواهند داشت.هدف این رشته، تربیت نیروی انسانی متخصص برای پاسخگویی به نیازهای مدیریتی و فناورانه سازمانهای دولتی و خصوصی است. این متخصصان میتوانند نقش مؤثری در توسعه و بهکارگیری فناوری اطلاعات در راستای ارتقای بهرهوری و کارآمدی سازمانها ایفا کنند.
دروس گرایش مدیریت فناوری اطلاعات
دروس تخصصی این گرایش شامل موارد زیر است:
تئوریهای مدیریت پیشرفته، مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته، تحلیل آماری، مدیریت منابع اطلاعاتی، تحقیق در عملیات پیشرفته، تحلیل و طراحی سیستمهای ساختار یافته، سیستمهای مدیریت بانکهای اطلاعاتی، سیستمهای معین تصمیمگیری و خبره، فناوری اطلاعات، سیستمهای اطلاعاتی مدیریت پیشرفته، کاربرد فناوری اطلاعات در سازمان و مهندسی نرمافزار به کمک کامپیوتر (CASE) و…
مدیریت کسب و کارهای کوچک
رشته مدیریت کسب و کارهای کوچک با هدف تربیت افرادی طراحی شده است که توانایی راهاندازی و اداره بنگاههای کوچک اقتصادی را داشته باشند. دانشآموختگان این رشته با مفاهیم اصلی در حوزههایی مانند مسائل مالی، بازاریابی، زنجیره تأمین و مدیریت بنگاهها آشنا میشوند و آمادگی لازم برای تأسیس یا مدیریت کسب و کارهای کوچک را کسب میکنند.کسب و کارهای کوچک به ویژه در کشورهای توسعهیافته از اهمیت بالایی برخوردارند؛ زیرا با ساختار ساده، انعطافپذیری بالا، سازگاری سریع با شرایط محیطی و هزینههای پایین راهاندازی و نگهداری، نقش قابل توجهی در رشد اقتصادی ایفا میکنند.
دروس گرایش مدیریت کسب و کارهای کوچک
دروس تخصصی این گرایش عبارتاند از: مبانی سازمان و مدیریت، مدیریت منابع انسانی، مدیریت تولید و زنجیره تأمین، مدیریت مالی، بازاریابی و مدیریت بازار، مدیریت کسب و کارهای کوچک، کسب و کارهای روستایی، کسب و کار الکترونیکی، الگوهای تصمیمگیری کارآفرینانه و…
بازار کار رشته مدیریت
فارغالتحصیلان رشته مدیریت معمولاً نباید انتظار داشته باشند در بدو ورود به بازار کار، در جایگاه مدیریتی قرار گیرند، چرا که بخشی از مهارتها و دانش مورد نیاز، در محیطهای واقعی سازمانی کسب میشود.جذب در بازار کار تا حد زیادی به میزان تلاش، تجربه و مهارتهای فردی بستگی دارد. با این حال، گرایشهایی مانند مدیریت مالی و مدیریت بازرگانی از فرصتهای شغلی مطلوبتری برخوردارند.فارغالتحصیلان این رشته اغلب فعالیت خود را از سطوح کارشناسی آغاز کرده و با کسب تجربه، به تدریج مسیر پیشرفت شغلی را طی میکنند. در دنیای رقابتی امروز، سازمانها برای بهینهسازی هزینه، زمان و کیفیت، نیازمند مدیرانی توانمند و کارآمد هستند.
سایت کتاب کلاس منبع مناسب و جامعی برای داوطلبان کنکور می باشد.